نشاسته

نشاسته ترکیب پیچیده‌ای از کربوهیدرات‌های نامحلول در آب است. از آن برای تولید چسب و کاغذ و در صنایع بافندگی استفاده می‌کنند. از لحاظ زیست‌شیمی نشاسته از دو نوع بسپار کربوهیدرات به نام آمیلوز و آمیلوپکتین (چندقندی‌ها) تشکیل شده‌است.

تکپارهای این چندقندی‌ها واحدهای گلوکز هستند که به روش سر به دم به یکدیگر وصل شده و تشکیل پیوندهای آلفا ۱ و ۴ را می‌دهند. روی هم رفته ساختار آمیلوپکتین به سادگی سایر زنجیرهای چندقندی نیست. در این چندقندی دو واحد گلوکز از طریق

پیوندهای ۱ و ۶ آلفا به یکدیگر متصل شده و تشکیل شاخه‌های فرعی را می‌دهند.

ساختار نشاسته

از لحاظ ساختاری نشاسته یک ترکیب خوشه‌ای از پلیمرهای خطی است که در آن پیوندهای زنجیری آلفا ۱ و ۴ ستونی از واحدهای گلوکز و شاخه‌های فرعی با پیوند آلفا ۱ و ۶ را تشکیل داده‌اند. نشاسته در ملکول به‌عنوان انرژی ذخیره می‌شود. در گیاهان، نشاسته در اندام سلولی ویژه به نام آمیلوپلاست ذخیره می‌شود،

خصوصیات نشاسته

فرمول مولکولی : variable

جرم مولی : variable

شکل ظاهری : white powder

چگالی :  1.5 g/cm3

دمای ذوب : decomp.

انحلال‌پذیری در آب            non

Starch

Starch or amylum is a polymeric carbohydrate consisting of a large number of glucose units joined by glycosidic bonds. This polysaccharide is produced by most green plants as an energy store. Wikipedia

Density: 1.5 g/cm³

IUPAC ID: (2R,3S,4S,5R,6R)-2-(hydroxymethyl)-6-[(2R,3S,4R,5R,6S)-4,5,6-trihydroxy-2-(hydroxymethyl)oxan-3-yl]oxy-oxane-3,4,5-triol

Classification: Carbohydrate

Appearance: white powder

منابع نشاسته

نشاسته در بیشتر میوه‌ها، دانه‌ها، غلات و غدّه‌های گیاهی، (سیب زمینی) یافت می‌شود. چند منبع عمده نشاسته عبارت‌اند از: ذرت، سیب‌زمینی، گندم، برنج و کاساوا.

کاربرد

نشاسته برای تولید چسب و کاغذ و برای آهار زدن برخی پارچه‌ها استفاده می‌شود. همچنین در آشپزی و برای تهیه برخی از غذاها و شیرینی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سده ۱۹ و اوایل سده بیستم از نشاسته رختشویی (آهار) که از مخلوط نشاسته و آب تشکیل می‌شد برای صاف کردن یقه و سرآستین پیراهن‌های مردانه موقع اتوکشی استفاده می‌کردند.

نشاسته حیوانی

نشاسته حیوانی گلیکوژن نام دارد.

آزمون نشاسته

برای دانستن اینکه نمونه‌ای حاوی نشاسته‌است به آن مقداری محلول ید (یدید پتاسیم در آب) اضافه می‌کنند در صورت وجود نشاسته در ترکیب، رنگ زرد محلول ید به آبی تیره تغییر می‌کند.

نشاسته مرک کد 101253

نام فارسی: نشاسته

نام ماده:   Starch

مختصر: Starch

کد محصول مرک: 101253

اسم دوم: Amylum, آمیلوم

فرمول:   C6H10O5))n

C A S NUMBER          : 9005-84-9

قابلیت محلول شدن:             50 g/l (90 °C)

میزان اسیدی:        6.0 - 7.5 (20 g/l, H2O, 25 °C)